Delikatne asymetrie w obrębie twarzy są zupełnie naturalnym zjawiskiem, występującym u każdego człowieka. Jednak w niektórych przypadkach asymetria twarzy może być objawem zaburzeń rozwojowych lub pourazowych, wymagających diagnostyki i leczenia. Współczesna radiologia oferuje szereg narzędzi diagnostycznych, wśród których do najbardziej przydatnych w ocenie zaburzeń symetrii twarzy jest tomografia CBCT. W jakich sytuacjach warto wykonać tomografię stożkową? Jak przebiega diagnostyka asymetrii twarzy z jej wykorzystaniem?
Czemu twarz jest niesymetryczna?
Asymetria twarzy to wynik nierównomierności struktur anatomicznych twarzoczaszki. Zauważalna jest zazwyczaj w obrębie żuchwy, szczęki, oczodołów, nosa i kości jarzmowych. Choć pewien stopień asymetrii jest naturalny, to jednak jego zbytnie nasilenie może mieć negatywny wpływ na estetykę i funkcjonalność twarzy.
O czym świadczy asymetria twarzy?
Przede wszystkim należy podkreślić, że przyczyny tego zjawiska są różnorodne – od wrodzonych wad rozwojowych, po asymetryczny wzrost kości czy nieprawidłowe funkcjonowanie mięśni, skutkujące ich nierównomiernym rozwojem.
Najczęstsze przyczyny asymetrii twarzy to:
- wady rozwojowe szczęk i żuchwy,
- asymetryczny rozwój struktur kostnych w okresie dojrzewania,
- pourazowe zniekształcenia kostne,
- patologie stawu skroniowo-żuchwowego,
- guzy i torbiele w obrębie kości twarzoczaszki,
- przewlekłe wady zgryzu,
- kompensacyjne zmiany posturalne lub mięśniowe.
Istotne z punktu widzenia potencjalnego leczenia jest to, jak sprawdzić asymetrię twarzy. W procesie diagnostycznym biorą udział specjaliści z takich dziedzin jak chirurgia szczękowa, ortodoncja, laryngologia czy chirurgia plastyczna. Niezbędnym jego elementem są też badania obrazowe; z tych ostatnich szczególnie przydatna w rozpoznawaniu asymetrii twarzy jest tomografia CBCT.
Rola tomografii CBCT w ocenie asymetrii twarzy
Tomografia komputerowa CBCT pozwala uzyskać szczegółowy, trójwymiarowy obraz struktur kostnych twarzoczaszki przy stosunkowo niskim narażeniu na promieniowanie w porównaniu do klasycznej tomografii komputerowej. Badanie to umożliwia dokładną analizę m.in. relacji między szczęką a żuchwą, położenia stawów skroniowo-żuchwowych, zmian pourazowych lub wad wrodzonych.
Wysoka rozdzielczość obrazów i możliwość stworzenia na ich podstawie rekonstrukcji 3D sprawiają, że CBCT przy asymetrii twarzy jest nieocenionym narzędziem diagnostycznym, pozwalającym na precyzyjne planowanie leczenia chirurgicznego, ortodontycznego, implantologicznego oraz estetycznego.
Kiedy warto wykonać CBCT?
Tomografia przy asymetrii twarzy jest szczególnie zalecana na etapie planowania leczenia, na przykład przy:
- planowaniu zabiegów z zakresu chirurgii szczękowo-twarzowej – w przypadkach zaawansowanej asymetrii twarzoczaszki badanie pozwala na ocenę stopnia i kierunku deformacji,
- ortodontycznym leczeniu wad zgryzu – dla ortodontów istotne znaczenie ma ocena relacji szczęk i żuchwy. Niektóre przyczyny asymetrii twarzy mogą bowiem wymagać leczenia aparatami ortodontycznymi,
- diagnostyce urazów twarzy – u pacjentów, u których asymetria twarzy jest efektem urazu CBCT umożliwia dokładną ocenę złamań, przemieszczeń i wtórnych deformacji. Wynik badania jest także istotnym elementem dokumentacji medyczno-prawnej,
- chirurgii estetycznej – dokładna ocena symetrii kości i okolicznych struktur jest niezbędna również w procedurach modelowania twarzy, takich jak genioplastyka czy plastyka nosa.
CBCT jako badanie asymetrii twarzy
Nieinwazyjność, szybkość, precyzja i możliwość wszechstronnej analizy wyników sprawiają, że CBCT jest coraz częściej wykorzystywane do określania czemu twarz jest niesymetryczna oraz planowania celowanego leczenia. Z tego powodu staje się standardem w nowoczesnych pracowniach diagnostycznych.
Co ważne, CBCT wykorzystywana jest przez specjalistów nie tylko w diagnostyce, ale również do tworzenia szablonów chirurgicznych, modeli 3D do druku czy planowania zabiegów z wykorzystaniem technologii CAD/CAM. Istotne jest jednak, by w tym celu wykorzystywać wyniki badań z renomowanych pracowni. Taką możliwość daje tomografia twarzoczaszki w Skanai w Krakowie.
Jak sprawdzić asymetrię twarzy? Przede wszystkim konieczne są konsultacje lekarskie i specjalistyczne analizy. Nowoczesne technologie obrazowania pozwalają uzyskać szczegółowy obraz struktur kostnych, dzięki czemu możliwe jest skuteczne leczenie asymetrii twarzoczaszki.
Diagnostyka asymetrii twarzy z wykorzystaniem tomografii stożkowej jest szczególnie polecana w przypadkach podejrzenia wad rozwojowych i zmian pourazowych. Leczenie asymetrii twarzoczaszki to kwestia nie tylko estetyczna. Pozwala również zwiększyć jakość życia dzięki przywróceniu strukturom twarzy pełnej funkcjonalności.