Niedosłuch u dzieci to poważny problem zdrowotny, mogący wpływać na rozwój mowy, naukę oraz funkcjonowanie społeczne i emocjonalne najmłodszych pacjentów. Dla skutecznej terapii, a co za tym idzie – poprawy jakości życia dziecka, niezbędna jest wczesna i dogłębna diagnostyka. Coraz częściej wykorzystywanym narzędziem w diagnostyce niedosłuchu jest tomografia wiązki stożkowej, czyli CBCT. Kiedy warto rozważyć jej wykonanie i jakie korzyści przynosi CBCT w diagnostyce audiologicznej?
Przyczyny niedosłuchu u dzieci
Co może być powodem niedosłuchu u dziecka? Problem ten może być wrodzony lub nabyty. Jedną z przyczyn mogą być wrodzone wady anatomiczne w obrębie ucha zewnętrznego, środkowego lub wewnętrznego. Do najczęstszych nieprawidłowości zalicza się m.in. aplazję lub hipoplazję kosteczek słuchowych, zarośnięcie przewodu słuchowego zewnętrznego oraz wady ślimaka, kanału półkolistego bądź nerwu przedsionkowo-ślimakowego.
Wady anatomiczne mogą być spowodowane również częstymi stanami zapalnymi ucha środkowego. Szczególnie te o nawracającym charakterze mogą prowadzić do powstawania zmian w strukturze kostnej ucha środkowego. Szczególnie dokładnej diagnostyki w tym kontekście wymagają perlaki, stany zapalne wyrostka sutkowatego i erozje kosteczek słuchowych.
Wśród przyczyn nabytych należy wymienić także urazy głowy, na które dzieci są szczególnie narażone – szczególnie te w obrębie kości skroniowej. Diagnostyka obrazowa ma tutaj na celu przede wszystkim wykrycie pęknięć kości, ocenę uszkodzeń struktur ucha środkowego lub zlokalizowanie ciał obcych w przewodzie słuchowym.
CBCT w diagnostyce niedosłuchu
Czy niedosłuch u dziecka można wyleczyć? Zależy to przede wszystkim od rodzaju niedosłuchu i czynników, które do niego doprowadziły. W diagnostyce i planowaniu leczenia konieczna może być tomografia ucha dziecka, pozwalająca na dokładne zobrazowanie struktur anatomicznych.
Decyzję o wykonaniu badania CBCT przy niedosłuchu podejmuje lekarz otolaryngolog lub audiolog, najczęściej po wstępnym rozpoznaniu problemu na podstawie badań audiometrycznych i otoskopowych.
W przypadku niedosłuchu u dzieci tomografia stożkowa znajduje zastosowanie przede wszystkim wtedy, gdy konieczna jest:
- szczegółowa ocena struktur kostnych ucha przed zabiegiem chirurgicznym,
- potwierdzenie obecności wrodzonych wad anatomicznych,
- diagnostyka różnicowa zmian patologicznych,
- monitorowanie stanu pacjenta po zabiegach operacyjnych w obrębie ucha.
CBCT doskonale odwzorowuje drobne struktury kostne w formie obrazów 3D, co czyni je pomocnym w diagnostyce niedosłuchu. Ponadto krótki czas potrzebny na wykonanie skanu (często nawet poniżej 20 sekund) sprawia, że badanie jest dobrze tolerowane nawet przez najmłodsze dzieci.
CBCT a klasyczna tomografia komputerowa
Tomografia komputerowa (CT) głowy również umożliwia ocenę struktur anatomicznych w obrębie ucha. Jednak CBCT oferuje szereg dodatkowych korzyści, szczególnie istotnych w kontekście diagnostyki niedosłuchu u dzieci. Jedną z nich jest niższa dawka promieniowania. Dodatkowo krótki czas badania zapewnia większy komfort badanemu dziecku; zmniejsza także ryzyko, że pacjent się poruszy, a co za tym idzie – konieczne będzie ponowne wykonanie badania.
CBCT zapewnia także bardzo dokładne zobrazowanie tkanek, pozwalając znaleźć nawet drobne nieprawidłowości.
To wszystko sprawia, że CBCT jest zarówno dokładnym, jak i bezpiecznym rozwiązaniem, znajdującym zastosowanie wtedy, gdy w diagnostyce niedosłuchu u dzieci tomografia ucha środkowego jest konieczna.
Gdzie wykonać CBCT u dziecka z podejrzeniem niedosłuchu?
Rodzice dzieci z podejrzeniem niedosłuchu często stają przed trudnym wyborem odpowiedniej placówki diagnostycznej. Warto wówczas postawić na miejsce, które łączy nowoczesną technologię z doświadczeniem w diagnostyce otolaryngologicznej dzieci.
Pracownia diagnostyczna Skanai w Krakowie wykonuje wysokiej jakości badania CBCT, dostosowane do potrzeb pacjentów pediatrycznych. Dzięki nowoczesnemu sprzętowi i doświadczonemu zespołowi radiologów zapewniamy:
- precyzyjne obrazowanie struktur w obrębie głowy i szyi,
- indywidualne podejście do każdego pacjenta,
- krótkie terminy i szybki dostęp do wyników,
- bezpieczne warunki, spełniające najwyższe standardy ochrony radiologicznej dzieci.
W diagnostyce niedosłuchu u dzieci tomografia CBCT jest świetnym narzędziem umożliwiającym ocenę wrodzonych wad anatomicznych oraz skutków przewlekłych infekcji i urazów. Wysoka precyzja, szybkość wykonania i niska dawka promieniowania sprawiają, że badanie to stanowi nową jakość w obrazowaniu ucha wewnętrznego i środkowego, a co za tym idzie – diagnostyce problemów ze słuchem.
W przypadku podejrzenia lub stwierdzenia niedosłuchu u Twojego dziecka skonsultuj się z lekarzem otolaryngologiem i zapytaj o możliwość wykonania badania CBCT.
Źródła:
- Niedosłuch u dzieci, Pacjent.gov.pl, dost. 15.05.2025
- M. Lachowska, Diagnostyka różnicowa zaburzeń słyszenia, Neurologia po dyplomie, tom 7 nr 6/2012, dost. 15.05.2025
- Piotrowska-Seweryn, Ł. Krakowczyk, A. Maciejewski, Ż. Kaniszewska-Dorsz, J. Markowski, K. Pietrauszka, K. Goroszkiewicz, Zastosowanie tomografii komputerowej wiązki stożkowej (CBCT) w laryngologii i chirurgii rekonstrukcyjnej głowy i szyi – przegląd literatury i doświadczenia własne, Polish Otorhinolaryngology Review vol. 8 3/2019, dost. 15.05.2025
- J. Kuczkowski, W. Sierszeń, G. Gulida, Perlak nabyty zatoki Prussaka jako przyczyna niedosłuchu u 3-letniego dziecka, Forum Medycyny Rodzinnej 2011;5(5):420-423, dost. 15.05.2025