Stożkowa tomografia komputerowa (CBCT) to zaawansowane badanie obrazowe, cieszące się szczególnym uznaniem zwłaszcza w diagnostyce stomatologicznej i laryngologicznej. Pozwala na uzyskanie precyzyjnych trójwymiarowych obrazów, co pozwala na dokładniejsze zobrazowanie struktur anatomicznych niż tradycyjne obrazy 2D. CBCT stosuje się także u najmłodszych pacjentów. Rodzice często zadają jednak pytania dotyczące potencjalnej szkodliwości tomografii komputerowej u dzieci. Czy tomograf jest bezpieczny dla dziecka? Jak przygotować dziecko do tomografii, by badanie było wykonane poprawnie i bezpiecznie?
CBCT u dzieci – kiedy jest niezbędne?
CBCT oferuje wyjątkowe możliwości w dokładnym obrazowaniu struktur twarzoczaszki, zębów, zatok przynosowych, a także stawów skroniowo-żuchwowych. Tomografia komputerowa u dzieci może być niezbędna w przypadku:
Diagnostyki wad zgryzu – CBCT umożliwia ortodontom dokładne planowanie leczenia poprzez ocenę układu kostnego, położenia zębów zatrzymanych czy też ocenę stawów skroniowo-żuchwowych.
Oceny urazów – w przypadku urazów twarzoczaszki, CBCT może dostarczyć szczegółowych informacji o złamaniach czy innych uszkodzeniach struktur kostnych.
Ocena przed założeniem aparatu ortodontycznego – ortodonci często zlecają badanie CBCT przed założeniem aparatu ortodontycznego, aby precyzyjnie ocenić strukturę zębów, ułożenie korzeni oraz relację zębów do sąsiednich struktur kostnych.
Diagnostyki zatok – w przypadku przewlekłych problemów z zatokami CBCT pozwala zidentyfikować źródło problemu, co jest niezwykle pomocne w planowaniu ewentualnych interwencji chirurgicznych.
Planowania zabiegów chirurgicznych – w przypadku takich zabiegów jak ekstrakcja zębów zatrzymanych czy korekta wad twarzoczaszki, CBCT zapewnia chirurgom dokładny obraz struktur anatomicznych.
Wykrywania torbieli, nowotworów czy innych nieprawidłowości – CBCT pozwala na dokładną ocenę struktur kostnych, co jest przydatne w diagnostyce nieprawidłowości w ich obrębie.
Przeczytaj też: Różnice między tradycyjną tomografią a tomografią stożkową.
Zalecenia dotyczące wykonywania CBCT u dzieci
Aby minimalizować ryzyko związane z promieniowaniem u dzieci i jednocześnie korzystać z zalet technologii CBCT, opracowano szereg zaleceń dla dzieci, lekarzy i rodziców:
Zasada ALARA – zasada ta pochodzi z angielskiego skrótu As Low As Reasonably Achievable, co oznacza „tak mało, jak to rozsądnie możliwe”. Lekarze powinni zlecać badanie CBCT jedynie wtedy, gdy jest to absolutnie konieczne. Należy przy tym zawsze dążyć do używania minimalnej dawki promieniowania.
Ograniczanie obszaru skanowania – tam, gdzie to możliwe, należy skanować jedynie ściśle określony obszar, aby ograniczyć narażenie na promieniowanie. Nowoczesne urządzenia CBCT umożliwiają wybór wielkości pola skanowania, co jest kluczowe w diagnostyce dzieci.
Stosowanie odpowiednich osłon ochronnych – dla zachowania bezpieczeństwa przy tomografii u dzieci szczególnie ważne są odpowiednie osłony, takie jak fartuchy ołowiane, chroniące inne obszary ciała przed promieniowaniem. W Skanai mamy specjalny, łatwy do założenia fartuch dla dzieci, zapewniający im bezpieczeństwo podczas badania.
Wybór specjalistów i urządzeń dostosowanych do dzieci – badanie CBCT dla dzieci powinno być wykonywane w pracowniach, które dysponują nowoczesnym sprzętem o możliwie najniższych dawkach promieniowania i są odpowiednio przystosowane do wykonywania tomografii komputerowej u dzieci. Istotne jest także, aby personel medyczny miał doświadczenie w przeprowadzaniu tego typu badań u najmłodszych pacjentów.
Badanie CBCT u dzieci może być bardzo ważnym elementem precyzyjnej diagnostyki schorzeń stomatologicznych, ortodontycznych czy laryngologicznych. Jednak ze względu na ryzyko związane z promieniowaniem, diagnostyka obrazowa dzieci powinna być zlecane z dużą ostrożnością i tylko w uzasadnionych przypadkach. Kluczowe znaczenie w unikaniu ryzyka ma minimalizowanie dawki promieniowania, dobór odpowiedniego sprzętu oraz stosowanie osłon. Pozwala to na skuteczne i bezpieczne przeprowadzanie tomografii komputerowej u dzieci. Istotne jest przy tym wybieranie sprawdzonej pracowni. Zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą: Skanai – tomografia komputerowa CBCT w Krakowie.
Należy jednak podkreślić, że tomografia u dzieci powinna być zlecana tylko wtedy, gdy jest to rzeczywiście konieczne, a inne metody diagnostyczne nie dadzą oczekiwanego efektu.
Bibliografia:
- Dr n.med. P. Grzanka, Tomografia komputerowa, Mp.pl, 31.10.2017, dost. 20.10.2024
- prof. dr hab. n. med. M. Bekiesińska-Figatowska, Postępy w radiologii pediatrycznej w latach 2020–2022, Mp.pl pediatria, 12.12.2023, dost. 20.10.2024